Harry Tuinier.nl

Tips over krachtvoer gebruik rond VMS

image_pdfimage_print

September 2024:

Heeft u een krachtvoerbox?

Soms heb je een krachtvoerbox nodig om de gewenste extra hoeveelheid krachtvoer die niet in de melkrobot opgenomen kan worden toch aan hoogproductieve koeien te kunnen geven.

Heeft u inzicht of deze koeien daar wel komen en of de geprogrammeerde hoeveelheden voldoende opgenomen worden?
Hiervoor zijn mooie lijsten te maken waarop u dit kunt zien, zeker wanneer het als extra voersoort geprogrammeerd is.

En wanneer is de krachtvoerbox de laatste keer gekalibreerd?

 

Januari 2022:

Aantal dagen bezig met krachtvoer  op- of afbouw.

Wanneer een koe meer of minder krachtvoer moet krijgen, bijvoorbeeld door aanpassing van de voertabel of gewoon omdat ze meer of minder melk geeft dan zal ze daar een aantal dagen over doen, afhankelijk van de instelling per voersoort over opbouw of afbouw.

Zolang deze dagen duren zal ze deze opdracht eerst afwerken voordat ze een nieuwe berekening accepteert.

Het is goed wanneer u in de lijst waar u de krachtvoergift controleert ook een kolom staat met hoeveel dagen de koe nog bezig is met de op- of afbouw van de brok welke het meest kan afwijken.

 

Mei 2020:

Krachtvoeropbouw na afkalven – 2.

Vanaf DelPro 5.2 kunnen ook voertabellen op DIL (Dagen In Lactatie) benut worden.

Dit is heel handig bij krachtvoeropbouw na afkalven.
Wij komen bij bedrijfsbezoeken nog wel eens tegen dat de opbouw in één lijn van dag 1 naar bijv. 25 dagen gaat.
Dit kan veel mooier, met gebruik van meer stappen, er zijn wel 12 stappen mogelijk.

Vooral bij vaarzen is het heel verstandig om de eerste week rustig, met weinig verhoging, op te starten, en daarna  iets vlotter.
Bij rantsoenen met 2/3 mais als ruwvoer moet je rustiger opstarten dan bij een rantsoen met alleen graskuil / hooi.
Rustig opbouwen is ook beter als er aan het voerhek een hoger basisrantsoen met meerdere bijproducten gevoerd wordt.
Dus gebruik meer stappen, bijvoorbeeld de eerste 25 dagen verdelen over 5 stappen van 5 dagen.

En zoals met veel instellingen: Een goede krachtvoeropbouwtabel is mooi voor alle “normale” koeien. Heeft een koe zwaar gekalfd, of om andere reden de eerste week een te lage ruwvoeropname, dan is het ook beter om deze koe voorzichtiger op te starten.

Is de koe heel actief, royaal in conditie en stijgt de melkproductie erg snel en hoog?
Dan moet deze koe misschien juist iets sneller opstarten!

 

Februari 2019:

Voeren op Piekproductie.

Vanaf de versie DelPro 5.2 is het ook mogelijk om te voeren op “Piekproductie”.
De krachtvoergift voor koeien tot ca. 100 DIL is vaak een punt van stevige discussies:
Gebruiken we een “vaste” voertabel of niet.
Deze koeien moeten de kans krijgen om veel melk te geven, ook al zakken ze tijdelijk in productie om wat voor reden dan ook. Deze koeien hebben daarvoor natuurlijk veel energie, (kracht) voer nodig.
Maar veel adviseurs en ook dierenartsen zien dat in deze periode ook wel koeien zijn die níet lekker in hun vel zitten, níet heel veel melk geven, en met veel krachtvoer juist slechter af zijn.

Sinds DelPro 5.2 is er de mogelijkheid om te voeren op piekproductie.
Dit is een mooi systeem om bijvoorbeeld de koeien na de opstartperiode, krachtvoeropbouw tot bijv. 40 DIL, van ca. 40 dagen tot 100 / 120 DIL op piekproductie te voeren.

Dan krijgen de koeien die veel melk geven het voer wat hen toekomt, maar koeien die om wat voor reden te weinig melk geven, minder krachtvoer.
Bijvoorbeeld: ze heeft  te vroeg gekalfd, dan groeit ze vaak alleen maar van veel krachtvoer. Dat kost geld en geeft ook bij de koe later problemen.
Of ze heeft pensproblemen of klauwproblemen en dus te weinig ruwvoeropname, en daardoor komt ze nooit (lang) op een hogere productie, die koe moet dan ook minder – voor haar – pensverzurend krachtvoer krijgen.

Als een koe die veel melk geeft toch tijdelijk even in productie zakt blijft zij de krachtvoergift houden die hoort bij de hoogste productie die zij als 7 daags gemiddelde tijdens deze periode gegeven heeft.
Dus blijft de krachtvoergift stabiel.

Na 100 dagen in lactatie hoort de periode met negatieve energiebalans voorbij te zijn, en als de koe dan minder melk geeft hoort daar ook minder krachtvoer bij.
Dus na 100 / 120 na afkalven is het advies:  weer gewoon op “Melkgift” voeren.

Het blijft belangrijk om een keer per week via een duidelijke lijst de voergiften te controleren.

 

Oktober 2018:

Krachtvoergift per Melkrobot bezoek.

Hoeveel krachtvoer mag een koe per bezoek aan de VMS krijgen.

Dat hangt heel erg af van wat er verder gevoerd wordt.
Bijvoorbeeld, stappen de koeien uit de VMS en kunnen dan meteen bij een rantsoen met veel krachtvoerachtige bijproducten, dus een hoog basisrantsoen, dan moeten we uitkijken voor pensverzuring en is een gift van 2 kg of nog minder, per bezoek het maximum.
Maar voert u aan het voerhek alleen ruwvoer met veel smaak (goede opname) en ook nog veel structuurwaarde dan kunnen de koeien wel 3 kg of zelfs meer per VMS bezoek krijgen.

Dit is in te stellen onder “Unit”.

Stelt u een hogere krachtvoergift in dan 2½ kg per bezoek bedenk dan dat er altijd goed en voldoende voer voor het voerhek ligt. We moeten er niet aan denken dat een koe 3 kg krachtvoer vreet op een lege maag….

Bij grotere krachtvoergiften moeten we ook extra opletten of de koe tijdens haar bezoek wel tijd genoeg krijgt om het op te vreten. Dus dan speelt de doseersnelheid per VMS en per koe ook een belangrijke rol.

Met een bezoek aan de VMS van 6 minuten, een doseersnelheid van 400 gr. per minuut is theoretisch 2,4 maar in de praktijk ca. 2 kg per bezoek te voeren.
En dan: komt de koe 2x of 3x of 4x naar de VMS ??

 

Juli 2017

Krachtvoerbox.

Nu niet meer de liters melk vast liggen maar het aantal dieren de beperking is wordt het interessant meer per koe te melken.

Meer melk betekent ook meer (kracht) voer. En dat kan niet altijd voldoende in de VMS worden opgenomen. Vandaar dat de krachtvoerbox nog belangrijker kan worden.

Let wel op de juiste instellingen.

Niet te veel, zeker niet per bezoek. VMS moet belangrijkste blijven.

En als ze minder dan 2,5 keer per dag naar de VMS komt, vraag u dan af:
Heeft ze wel recht op krachtvoer in het krachtvoerstation?

 

Onderstaande Tips zijn gemaakt toen nog geen voertabellen op o.a. Lactatiedagen gemaakt konden worden.

 

December 2016:

In hoeverre automatisch voeren?

Met DelPro van DeLaval kunt u kiezen in hoeverre u automatisch wilt voeren, van 0 % tot 100 %, dus of u zelf helemaal of gedeeltelijk de regie in handen wilt houden. Of dat u voor de makkelijkste weg kiest.

Volledig automatisch voeren is erg makkelijk, je vergeet het nooit, maar u mist natuurlijk de finesses met betrekking tot de verschillen in conditie en fitheid van uw individuele koeien!

Winterdag hebben veehouders vaak meer tijd voor de koeien en de stal. En dus denk ik dat het nu tijd is om automatisch voeren (iets) terug te zetten naar meer controleren door veehouder!

Voorstel van DeLaval is om de computer 1x per week te laten rekenen en, afhankelijk van hoeveel voersoorten het percentage afwijking wat wordt toegestaan op max. 30 – 50 % te zetten.
Hoe lager het percentage hoe meer invloed, hoe meer koeien op de attentielijst.

Bij meer voersoorten mag het percentage wat hoger zijn omdat de verhoging of verlaging van de krachtvoergift dan in grammen weinig zijn maar in % wel groot.
U kunt dit aanpassen bij “Voeren => Voertabel toewijzingen => Parameters voertabel”

Als u een percentage ingevuld hebt moet u wèl de controlelijst  “Rantsoenberekeningslog”  wekelijks controleren!

Ik kan me goed voorstellen dat u de percentages zomerdag hoger hebt staan dan winterdag…

 

Februari 2015:

Handmatig of Automatisch voergift bepalen?

In Delpro zijn de keuzemogelijkheden met betrekking tot de krachtvoergift uitgebreid.

U hebt nu de keuze van volledig handmatig krachtvoergiften inbrengen, 0 % automatisch,  tot volledig automatisch, 100 %, voeren door DelPro. Bij 100% automatisch voeren gaat de computer er vanuit dat alle koeien gelijk zijn, maar u weet wel beter!

Vandaar dat veel veehouders kiezen voor een tussenvorm, half automatisch dus eigenlijk. Dat komt er op neer dat bij koeien met minimale aanpassingen de krachtvoeraanpassing door de computer gedaan wordt, en bij koeien bij wie een grotere aanpassing zou moeten vraagt de computer eerst toestemming van de veehouder.

Het begint altijd met goede voertabellen inbrengen die passen bij het overige rantsoen.
De krachtvoer opbouw na afkalven is altijd het beste handmatig, zie Tip van de Maand Juli 2013. Daarna kunt u zelf de koeien handmatig controleren, maar kunt u er ook voor kiezen dat de computer de krachtvoergift aanpast, bijvoorbeeld om de 7 dagen  en alleen bij die koeien laten uitvoeren als de verandering niet groter is dan, bijvoorbeeld, 30%. (Parameters voertabel).

Een koe waar iets bijzonders mee is kunt u van automatische rantsoenberekening uitsluiten. Dit doet u op de koekaart bij Voeren: “Uitsluiten van automatische rantsoenberekening”.
Ook kunt u beslissen om de krachtvoergift van een koe handmatig op te bouwen of af te bouwen vanwege, conditie, binnenkort droog, diarree, enz., ..

Deze koeien worden zolang dus uitgesloten van automatisch aanpassen maar moet u niet vergeten!

Vandaar dat wanneer u op de loglijst (Lijsten=> Standaardlijsten => Voeren => Rantsoenberekening log) de koeien op afwijkende krachtvoergift controleert moet u eigenlijk ook meteen kijken welke koeien om bovengenoemde redenen niet mee doen.

Dat doe je het handigst door in de loglijst bij “Reden” op dat blauwe filtertje (trechtertje) te klikken rechtsboven in dat vlak.
Daar zijn alle mogelijkheden te bekijken. Door bijvoorbeeld dan op “Dier is uitgesloten van rantsoenberekening” te klikken ziet u welke koeien momenteel uitgesloten zijn. Of welke nog aan het opbouwen of afbouwen zijn.

 

Mei 2014:

Doseersnelheid krachtvoer verstrekken.

Onder “Unit”  kunt u onder “Alpro” bij de melkrobot, en eventueel de krachtvoer box, de krachtvoer doseersnelheid per minuut instellen. Hoe hoog deze moet staan hangt af van hoeveel krachtvoer u wilt verstrekken.
Daarnaast is het belangrijk dat de koe haar bezoek aan de VMS zo lang mogelijk leuk vindt en het is niet leuk als ze de brok al op heeft terwijl het voorbehandelen nog maar amper klaar is.

Heeft u een hoog basisrantsoen aan het voerhek en voert u per koe max. 4-5 kg per dag hoort daar een doseersnelheid bij van 0,30 kilogram per minuut.

Voert u een laag basisrantsoen en moeten de hoogste koeien wel 8 kg opnemen hoort daar een doseersnelheid van 0,45 /0,50 bij.

Let wel: de gemiddelde koe vreet ca. 0,35 – 0,40 kg per minuut.
Gebruik dan wel de mogelijkheid bij de individuele koe op haar koekaart om de opnamesnelheid te verlagen, bijvoorbeeld  wanneer ze onrustig wordt of slechts een beetje lokbrok krijgt.
Deze kunt u variëren van 75 – 150 %

De doseersnelheid van het krachtvoerstation hoeft eigenlijk nooit hoger dan 0,30 te staan

 

Juli 2013:

Krachtvoeropbouw naar afkalven.

Tijdens mijn bedrijfsbezoeken laat ik vaak een formulier achter over krachtvoeropbouw na afkalven.

Dat dit een heel belangrijk punt is hoeft geen uitleg.

Het beste resultaat wordt hiermee gehaald wanneer u dit invult met een voeradviseur die met u de kwaliteit van uw ruwvoer kent maar ook de eigenschappen van de krachtvoersoorten die u gebruikt kent. Hoe dit gebruikt moet worden steek ik altijd vrij veel tijd in want koeien goed door de transitie periode loodsen is vakwerk en levert veel geld en levensduur van de koeien op.

Bij koeien die gewoon keurig afkalven en zich daarna voldoende aan het voerhek laten zien is krachtvoeropbouw niet moeilijk en daar is al veel kennis over die gebruikt kan worden.
Bij deze koeien houden we er rekening mee dat ze rond afkalven veel minder ruwvoer vreet en dat dat in de komende weken snel elke dag meer wordt. Dan kan een koe, pens, ook meer krachtvoer aan zonder dat we meteen bang hoeven te zijn voor pensverzuring, bevangenheid, negatieve energiebalans, enz. enz.

Maar er zijn ook koeien die, bijvoorbeeld zwaar afgekalfd hebben, of om wat voor reden te mager de lactatie beginnen, of niet prettig lopen, enz.  Misschien niet in goede conditie droog gezet zijn maar zeker niet in juiste conditie afgekalfd hebben. Wanneer deze te weinig aan het voerhek komen en nog te weinig ruwvoer vreten zijn dat koeien waarbij we liever ook iets langzamer krachtvoer opbouwen of even een paar dagen wachten met opbouwen, en zeker voorzichtiger zijn met “snellere”  of eiwitrijke krachtvoersoorten .

Bij vaarzen zijn we graag sowieso iets voorzichtiger met deze krachtvoersoorten, die moeten immers behalve melk geven ook nog groeien.
(1 jaar 10.000 is leuk maar 100.000 liter levensproductie is beter ?

Op de gegeven krachtvoeropbouw lijst staan deze genoemd “moeilijke start”  groep.
Dat zijn dus alle koeien waarvan u denkt dat de ruwvoeropname de eerste dagen of weken na afkalven te weinig is.
Maar dat kunnen ook dikke koeien zijn die gewoon lui zijn of met veel zucht of vet afgekalfd hebben en ook te weinig aan het voerhek komen (te weinig structuur t.o.v. energie in droogstand?).

Dan heb ik een categorie “dominant en / of te dik” genoemd, en daarmee bedoelen we:  de dominante koeien, vaak royaal in conditie, die na afkalven meteen de leiding weer overnemen, andere koeien aan het voerhek verdringen en meestal heel snel op een hoge productie zitten. Deze koeien kun je dus sneller krachtvoer opbouwen dan de andere groepen. Deze koeien teren de eerste weken op hun reserves en gaan anders tussen 30 en 50 dagen al weer in productie dalen. Dit is ook nog eens slecht voor de lever, en anders zijn ze volgend jaar wel weer te dik..

Het doel is natuurlijk dat alle koeien in de “gezond” rubriek vallen. Dat hebben we met levend vee niet altijd in de hand. Maar tijdens de droogstand in verhouding veel structuur in plaats van energie, ruimte om te lopen, liggen en bewegen, verzorgde klauwen, juiste Ca / P verhouding en het goede Kationen / Anionen spel brengt veel koeien in de gewenste rubriek.

Best nog wel ingewikkeld dus!
Gelukkig hebt u met DelPro de mogelijkheid om eenvoudig bij te sturen als het niet volgens het boekje is gegaan… Succes!

 

Februari 2013:

Krachtvoerstation nodig?

Veel veehouders met melkrobot hebben ook een krachtvoerstation of twijfelen of een nodig is.

We mogen van een koe niet verwachten dat ze meer dan 8 kg krachtvoer in de VMS opvreet. En dat is voor de meeste koeien al teveel.

Dus als er, langdurig, meer (kracht)voer nodig is om haar productie vol te houden hebt u twee mogelijkheden. Of een hoger basisrantsoen, dus meer (bij)producten voor het voerhek, of de extra kilo’s bijvoeren in een krachtvoerstation (of beide een beetje).

Een basisrantsoen met bijproducten kan het rantsoen voor het voerhek ook smakelijker maken, en dat is vooral dit jaar interessant. Maar het heeft ook nadelen want koeien kunnen lang uitselecteren en dus niet precies vreten wat u berekend hebt. Vooral weer de laagrangorde dieren of koeien die wat moeilijker uit de transitie periode komen hebben het hier moeilijk mee en komen pas als het lekkerste eruit is  of komen niet aan hun % structuur.

Ook is zo’n basisrantsoen gauw te hoog voor de koeien aan het einde van hun lactatie en dus te duur en het geeft ook nog luie en / of te dikke koeien.
Dan is een krachtvoerstation vaak handiger, je geeft precies de koeien die het nodig hebben en de koeien aan het eind van hun lactatie zijn beter te begeleiden. Inderdaad zit de kans erin dat koeien dan minder naar de VMS komen.

Ook hier maken de juiste instellingen weer het verschil, dus kleine porties in krachtvoerstation, goed in de gaten houden hoe vaak de koe in de VMS komt, komt ze maar 2x per dag of misschien wel 4x per dag, en vooral na afkalven eerst in de VMS opbouwen en dan pas in krachtvoerstation. En is ze langer dan bijv. 150 dagen in lactatie of zit ze onder een bepaalde melkgift dan alleen krachtvoer in VMS! Dat zijn enkele zaken welke zo’n krachtvoerstation tot een grote of juist geen toegevoegde waarde maken!

Dat bijproducten soms prima passen is een gegeven  maar dat het ook veel meer werk en afval opleveren is ook bekend.
Vandaar dat de resultaten in boekhoudrapporten bijna altijd minder fraai zijn dan dat u uitgerekend had…..

 

Oktober 2012:

Gericht, duur, eiwit voeren.

Naar het zich nu laat aanzien valt de hoeveelheid eiwit in de graskuilen niet mee. Het gras groeide hard maar moest het met dezelfde bemesting doen.
En eiwit aankopen kan wel eens duur worden.
Behalve dat eiwit een nuttige en noodzakelijke bouwsteen voor de koe betekent is het ook heel bevorderlijk voor de melkproductie: eiwit is melkdrijvend. Om die productie vol te kunnen houden moet de koe ook veel energie vreten. Of elke koe dat aan kan is de vraag.

Extra reden om het dure eiwit gestuurd te voeren! Als u bijvoorbeeld soja / raapschroot aan het voerhek voert zien dominante koeien vaak kans hun deel plus een beetje van de buurvrouw, of een rangorde lagere koe, of koe die nog in een box ligt, weg te snoepen. Dan kan er dus makkelijk duur voer bij de verkeerde koe komen.  En juist bij melken met een VMS hopen we dat alle koeien wel vaak maar meer over de dag (en nacht) verspreid bij het voerhek komen! Krachtvoerproducten bij het voerhek vandaan halen betekent lager basisrantsoen en dus meer mogelijkheden als lokbrok in VMS.
Het is sowieso verstandig om magere en / of zieke koeien en ook vaarzen een halve tot hele kilo eiwitrijke brok minder dan hun kuddegenotes te voeren. Dat is dan even niet bevorderlijk voor de productie maar de koe herstelt makkelijker of de (lichte?) vaars krijgt de kans door te groeien tot een sterkere oudere koe.
En: de “laatste liter” voor topproducties kan dit jaar wel eens extra duur worden!

Hoeveel melk kunnen uw koeien geven uit basisrantsoen + minimale gift in VMS?

Sorteer eens in Status op 7-daags gemiddelde en kijk hoeveel daar onder zitten.

 

September 2012:

Krachtvoer  kalibreren.

Zoals u weet heeft krachtvoer nu eenmaal niet altijd hetzelfde gewicht. En omdat een VMS, maar ook krachtvoerstation, op volume doseert is het belangrijk om af en toe de stations te kalibreren. U weet wel: een liter lood weegt behoorlijk meer dan een liter dons.
Maar ook bij krachtvoer zien we dat de ene brok soms 10 – 30 %  zwaarder òf lichter is dan de standaard instelling. Dat betekent dan dat wanneer u dit niet bijstelt u zoveel % meer of minder krachtvoer voert dan dat u denkt.

Hoe kalibreren we de krachtvoergift in de VMS?
Op het touchscreen gaan we naar “VMS Menu”, dan naar “Station” en dan kiezen we voor “Onderhoud”. Daar staat helemaal rechts “Kalibreren”, daaronder de derde knop “Voerautomaat”.

Als we die indrukken komen we bij het kalibreren. Die vier knoppen loopt u door door op “volgende”  te drukken. Wel vooraf voerbak goed schoonmaken. Dus u kiest welke methode en bij de volgende knop welke voersoort. Kies ook altijd voor “Herhaal 3 maal” want het is en blijft immers een steekproef. Dan met “Verzamelen” valt de brok, deze moet u nauwkeurig afwegen en eventueel weer door drie delen. (Lees ook de beschrijving op het scherm).

Dan gaan we naar de PC en openen we “Unit”, en onder “Alpro WE” gaan we naar het station wat gekalibreerd is. Dan staat in het onderste blok “Naam voerautomaat” en kiest u de voersoort die u gekalibreerd hebt. Als u hierop dubbelklikt komt het scherm te voorschijn waar u de “Kalibratie hoeveelheid” kunt aanpassen. Bijvoorbeeld u hebt “Herhaal 3 maal” ingetoetst en  daarna 1920 gram gewogen, dan vult u 1920 : 3 =  0,640 in. Het staat er namelijk in kg.
Schrijf er ook de datum bij wanneer u dit gedaan heeft, dan weet u meteen hoe lang het weer geleden is ?

Het is verstandig om dit sowieso te doen als u van voersoort, of voerleverancier veranderd maar anders ook, bijvoorbeeld 1x per drie maanden. Deze opdracht kan mooi in de serviceteller.

 

Februari 2011:

Controleer of alle voersoorten in VMS werken

Wanneer u meerdere voersoorten in de VMS of krachtvoerbox verstrekt gebeurt het wel eens dat een verstopt zit of om een andere reden niet meer werkt. U hoort of ziet wel brok rammelen, maar dat blijkt maar van één voersoort te zijn.
Die andere voersoort hebt u niet voor niks geprogrammeerd dus geeft meteen productie daling of een ander effect wat u niet wenst.

Het zou mooi zijn als de voelers van de voervijzel vanaf uw looproute in zicht zijn zodat het meteen opvalt als iets niet klopt.
Of een stukje doorzichtige voerpijp boven de VMS.

Op het touchscreen bij “Station” kunt u de 2e voersoort testen als u het niet vertrouwt.

 

Oktober 2010:

Krachtvoer tegenover ruwvoer

De keuze hoeveel krachtvoer moet een koe krijgen wordt vaak bepaald door de vraag hoeveel melk de koe geeft en/of hoe ver ze in lactatie is. Toch is het ook erg belangrijk bij de hoeveelheid krachtvoer om de conditie van de koe en haar ruwvoeropname in te schatten, namelijk de verhouding ruwvoer / krachtvoer & bijproducten is erg belangrijk om de koe (pens) gezond, fit en actief te houden en heeft zelfs veel invloed op hoe ze de volgende lactatie weer opstart en dus hoe lang ze het op uw bedrijf volhoudt, denk daarbij o.a. aan verlengen productiepiek in plaats van vervroegen en aan klauwbevangenheid.
Onderweg zien we veel koeien die op het randje van pensverzuring zitten. Dit zijn niet alleen erg kwetsbare koeien maar ook koeien die ineens minder bij de VMS komen.

Vuistregel van Harry: Probeer, vooral de eerste 30 dagen na afkalven, niet meer krachtvoer & bijproducten te voeren dan de helft van haar totale kg ds ruwvoeropname!

En ook verder in lactatie houd deze verhouding in de gaten.

Ook hier is  “het oog van de boer”  weer goud waard!!