Melk uitliggen.

Sommige melkveebedrijven hebben meer of minder last van melkuitliggers.
Dan ligt er (veel) melk in de boxen, soms zelfs van koeien die nog niet eens zo lang geleden zijn gemolken.

Wat kunnen hiervan de mogelijke oorzaken zijn?
Natuurlijk de melktechniek, de juiste zuig-rust verhouding bij pulsaties, juiste vacuüm, goede tepelvoeringen en vooral niet een te hoog melkstroom afname moment.
Ook is het belangrijk dat een koe niet te laat maar ook niet te vroeg na haar vorige melkbeurt komt.
Bij stress in de melkstal of melkrobot melkt de koe ook vaak niet goed leeg.
Dit kan bijvoorbeeld ontstaan door slecht aansluiten, te vroeg of te laat aangesloten (oxytocine), lekstroom, te krap in de box, krachtvoer te vroeg op, onrustige omgeving, kleine wachtruimte en “strijd” om bij robot of melkstal te komen, enz., enz.
Deze dingen zijn vaak allemaal wel getackeld, maar moeten wel genoemd worden.
Ook is melk uitliggen erfelijk. Bij bepaalde stieren en koefamilies met hoge melksnelheid komt melkuitliggen vaker voor.

Verder is een vaak voorkomende oorzaak de boxbedekking.
Er zijn matrassen die erg warm worden van de koe die er op ligt. Maar ook ’s zomers als het warmer is  zijn die matrassen van zich zelf al warm en wanneer de koe er dan op gaat liggen en voor uitliggen gevoelig is wordt dit behoorlijk versterkt en kan melkuitliggen een gevolg zijn.
Of harde of geen boxbedekking. Als de koe wat onhandig ligt kan ze dan behalve uitliggen ook nog wel wat melk uit het uier knijpen.
Bij speenpunt vereelting gaan slotgaten minder goed dicht. En niet gesloten slotgaten zijn behalve voor melk uitliggen ook voor bacteriën letterlijk een open deur!
Tel daar bij op dat melk in de boxen snel vervuilt en ook nog graag bezocht wordt door vliegen en dan weet u dat de kans op besmettingen behoorlijk toeneemt!

Verder blijkt dat van de mineralen vooral een Calcium tekort zorgt voor slechter sluiten van de kringspier rond het slotgat van het speen. Bij Calcium moet u vooral op de Calcium / Fosfaat verhouding letten 2 : 1 Deze verhouding is nodig voor een goede opname.
Deze verhouding is ook heel belangrijk tijdens de droogstaand, maar ook bij  (drachtig) jongvee verdient het aandacht.
Ook Zink wordt gezien als een belangrijk mineraal hiervoor maar dan heeft u vaak al aan de bel getrokken vanwege vruchtbaarheidsproblemen, slomer gedrag en doffer haarkleed.
En Magnesium is een belangrijk mineraal voor de (slot)spieren.
Tekorten kunnen bijvoorbeeld ontstaan doordat er ruwvoer wordt gevoerd van monotone gewassen wat weinig is bemest, of oude of niet smakelijke partijen.
Deze mineralen, ook Calcium, kunnen bij het voeren worden toegevoegd.
Minder smakelijk rantsoen of pensverzuring kan voor te lage opnames zorgen.

Het kan ook zijn dat er wel voldoende in de behoefte wordt voorzien maar doordat koeien bijvoorbeeld veel ijzer of mangaan (via drinkwater?)  binnen krijgen wordt het onvoldoende opgenomen en komen we alsnog in de problemen….

Niet te lang in separatie ruimte.

Het is fantastisch als u een afdeling heeft waar koeien extra verzorgd en gecontroleerd kunnen worden, zoals een stro- of zandhok bijvoorbeeld.  Zeker als de koeien hiervandaan makkelijk van en naar de robot geleid kunnen worden. Of naar de klauwbekapbox.
Toch zien wij vaak dat teveel koeien te lang in deze ruimte blijven. Het is echt voor zorgkoeien!
Meestal worden de koeien die in dit (stro)hok verblijven maar 2x per dag gemolken. Het gebeurt ook vaak dat de watervoorziening en ruwvoervoorziening minder royaal op orde is dan in de rest van de stal. Dan kunnen ze bijvoorbeeld wel drinken maar niet zuipen, wel eten maar niet vreten. Dit heeft een gezond wordende koe juist nodig om bijvoorbeeld een goede start van de lactatie te maken, of van iets te herstellen.
Een koe is per slot van rekening een kuddedier.

Radio aan in de stal?

Radio aan in de stal en bij de robots geeft rust. Rustige muziek, maar wel altijd geluid, maakt dat de dieren minder schrikken van vreemde geluiden, vreemde mensen, enz.

En vrolijke muziek geeft ook vaak vrolijkere veehouder.
En dat merken koeien !

Koeien eerder droogzetten?

Er zijn steeds meer koeien die aan het eind van de lactatie veel melk geven.
Maar er zijn ook koeien die aan het eind van hun lactatie te weinig per melkbeurt geven, of dan vaker onvolledig gemolken worden. Dan is het verstandig om ze juist eerder droog te zetten omdat dat een mogelijk risico geeft van verhoging van geleidbaarheid en celgetal.
Als de koe aan het eind geen verhoging van geleidbaarheid en celgetal krijgt zullen die paar liters die aan het eind van deze lactatie niet gemolken worden in de volgende lactatie ruimschoots ingehaald worden!

Als ze langer droog staan dan moeten ze zeker de eerste maand een rantsoen hebben met laag energie, voldoende eiwit en hoog structuurgehalte. Ze  willen dan makkelijk groeien en de pens neemt haar rust. En juist die pens moet de boel heel actief houden.

Alles om te zorgen dat  de volgende lactatie TOP is!!

Weiden:     Sommetje:         Hoe groot moeten de weidepercelen zijn?
Of hoe lang kunnen koeien met een perceel of deel toe?

Als het in het voorjaar lekker groeit dan groeit er wel 100 kg ds. per hectare per dag bij.
Dat wordt verder in het groeiseizoen minder, ca. 80 kg per dag en in de herfst of bij droogte kan dat zakken naar minder dan 40 kg per dag.
Doet u aan standweiden dan is het bij inscharen voldoende wanneer er 800 – 1000 kg ds. op een ha staat.  (Is ongeveer 10 cm.) Anders wordt het laatste snel te lang en de koeien te selectief.

Stel u heeft 100 koeien en u wilt dat die 6 kg ds per dag aan gras vreten. Dat is 600 kg ds gras.

Op dat perceel wilt u ze tien dagen laten lopen.  Dat betekent dus 10 x 600 = 6000 kg ds totaal.

U hebt ze ingeschaard bij 1000 kg ds gras wat er op stond.
In die tien dagen groeit er ook nog 80 kg ds per dag bij = 800 kg
1000 kg aanwezig + 800 kg groei = 1800 kg aanwezig gras.

Als de koeien er af gaan mag er nog steeds 1000 kg ds. per ha staan. Dus de groei, 80 kg per dag bijvoorbeeld, om op te vreten.
Behoefte is 100 koeien x 6 kg ds. grasopname x 10 dagen = 6.000 kg ds.

6.000 kg gras nodig gedeeld door 800 opbrengst betekent dat je hiervoor 7,5 ha grasland nodig hebt. Het is veilig om iets meer te nemen.

Sommetje:
100 koeien x 6 kg ds. x 10 dgn = 6000 kg ds.
10 dgn groei x 80 kg  = 800 kg ds.   6000 : 800 = 7,5 ha

Uw situatie:
…… koeien x … kg ds. x …. dgn = ……… kg ds
…. dgn groei x .…. kg  = …….. kg. ds.   ……… : ……… = …… ha

Doet u aan Roterend Standweiden, Nieuw Nederlands Weiden, oftewel elke dag een vers hoekje weiland dan schaart u de koeien in als het gras iets hoger staat bij bijvoorbeeld 1500 kg ds. Als het “op” is staat er nog + 600 kg ds. Dus 900 kg is opgegeten. Daar komt 80 kg aangroei bij = 980 gras om op te vreten.
100 koeien x 6 kg ds opname = 600 kg ds. per dag nodig . 980 kg ds per ha gewas opbrengst gedeeld op 600 is ruim 0,6 ha per dag.

Dus dan hebt u blokjes van ruim 0,6 ha per dag nodig. Voor een ronde Roterend Standweiden van bijvoorbeeld 15 dagen: 15 x 0,61 = 9,2 ha.  Ook hier als het even kan iets ruimer nemen.

Sommetje:
100 koeien x  6 kg ds x 1 dag = 600 kg opname : 980 kg grasopbrengst =  0,6 ha per dag x aantal dagen  =  een blok van 9,2 ha.

Uw situatie:
….  koeien x … kg ds x 1 dag = ……. kg opname : …… kg grasopbrengst =  ….. ha per dag x …… dagen  =  een blok van  …. ha.

Misschien is het handig om hiervoor (met weidecoach?) een excelletje te maken en de vaste formules en aantallen en hoeveel u bijvoert in de stal alvast in te brengen.

Met uw inschattingen voor groei zal dat voor minder verrassingen zorgen en voor een constanter aanbod van gras voor de koeien.
Dus succesvoller weiden.

Bedenk dat een koe ca. 1 kg ds. per uur vreet.  Vooral ’s avonds voor zonsondergang en ’s morgens na opkomst vreten de koeien het meeste.

Dat vinden robotmelkers geen probleem 😉

Zie eerdere Tips over weiden van Mei 2017 en Augustus 2018.