Hoe moet ik op een nieuwe of stijgende MDi of geleidbaarheid reageren?

Ondanks alle kennis vinden veehouders het vaak moeilijk te bepalen wat wanneer te doen.

Bij koeien met regelmatig een te hoge MDi of geleidbaarheid is eigenlijk alleen de vraag of u bij deze koe op een eerder moment de juiste beslissing hebt genomen, de juiste keuze heeft gemaakt, interessant.

Maar wat zijn de belangrijke stappen bij nieuwe gevallen? Dan gaat het er eigenlijk om dat u inschat of de koe de door DelPro geregistreerde bacterie aanval zelf af kan slaan of dat uw ondersteuning nodig is.
Dus:
1. Is het een incident, bijvoorbeeld na een tocht, of een gekke gebeurtenis in de stal of robot.
2. Hoe is de conditie van de koe, is ze in goede conditie en fit, geen andere ontstekingen of storende kneuzingen op het lichaam, gebruikt ze alle vier poten goed en gelijk, pens goed gevuld en zit ze niet (te diep) in de negatieve energiebalans?
3. Was het een grote stijging? Met ook daling van productie, op betreffende speen?
4. Heeft ze, misschien wel een paar weken, eerder ook verhoging gehad?
5. Hoe is de hygiëne in de stal, heeft ze de mogelijkheid om zelf een bacterie aanval af te slaan?
6. Is het bedrijfscelgetal hoog of juist erg laag?

Als het een echt nieuw geval is volstaat vaak eerst controle op goed leegmelken bij de volgende melkbeurt met eventueel een paar keer goed insmeren met uiermint. Ook geven veehouders wel eens een bolus, alles om de koe te helpen met haar eigen weerstand de indringers (bacteriën / virussen) te bestrijden.
Heeft betreffende koe toch meer geschiedenis of zegt u naar aanleiding van bovengenoemde punten dat ze extra ondersteuning nodig heeft dan moet het grondiger worden aangepakt.
Met gezonde koeien en tijdig ingrijpen kunnen we levensduur verhogen en antibiotica gebruik verminderen.

Dagelijks dieradministratie bijwerken.

Voor de meeste veehouders is het de gewoonste zaak van de wereld om meteen alle gegevens, afkalven, tochtigheden, inseminaties, droogzetten, behandelingen, e.d. meteen in de computer te zetten.
Dan ben je niet alleen altijd bij, het systeem kan via de bekende lijsten en overzichten ook veel meer en juiste informatie terug geven om uw bedrijf en koeien goed te managen.
Koekalender goed bijhouden geeft veel informatie. Ook wanneer u besluit om een koe niet weer te insemineren en deze op bewust gust zet zorgt dat lijsten overzichtelijk blijven.

Maar soms wordt het niet gedaan omdat de veehouder een extern managementsprogramma heeft waarvan de gegevens  niet automatisch naar DelPro gaan.
Dan komt het er vaak op neer dat beide programma’s half gebruikt worden.
Dit is jammer, en wel heel erg jammer als we daardoor de overzichtelijke informatie welke DelPro kan bieden missen!

Zet u er overheen en zorg dat DelPro alle informatie heeft. U heeft hier daarna veel plezier van! Als u ook hele mooie lijsten in uw andere managementsprogramma heeft is het prima maar anders zou ik het gewoon gebruiken om de gegevens in DelPro te zetten.

Melk uitliggen.

Sommige melkveebedrijven hebben meer of minder last van melkuitliggers.
Dan ligt er (veel) melk in de boxen, soms zelfs van koeien die nog niet eens zo lang geleden zijn gemolken.

Wat kunnen hiervan de mogelijke oorzaken zijn?
Natuurlijk de melktechniek, de juiste zuig-rust verhouding bij pulsaties, juiste vacuüm, goede tepelvoeringen en vooral niet een te hoog melkstroom afname moment.
Ook is het belangrijk dat een koe niet te laat maar ook niet te vroeg na haar vorige melkbeurt komt.
Bij stress in de melkstal of melkrobot melkt de koe ook vaak niet goed leeg.
Dit kan bijvoorbeeld ontstaan door slecht aansluiten, te vroeg of te laat aangesloten (oxytocine), lekstroom, te krap in de box, krachtvoer te vroeg op, onrustige omgeving, kleine wachtruimte en “strijd” om bij robot of melkstal te komen, enz., enz.
Deze dingen zijn vaak allemaal wel getackeld, maar moeten wel genoemd worden.
Ook is melk uitliggen erfelijk. Bij bepaalde stieren en koefamilies met hoge melksnelheid komt melkuitliggen vaker voor.

Verder is een vaak voorkomende oorzaak de boxbedekking.
Er zijn matrassen die erg warm worden van de koe die er op ligt. Maar ook ’s zomers als het warmer is  zijn die matrassen van zich zelf al warm en wanneer de koe er dan op gaat liggen en voor uitliggen gevoelig is wordt dit behoorlijk versterkt en kan melkuitliggen een gevolg zijn.
Of harde of geen boxbedekking. Als de koe wat onhandig ligt kan ze dan behalve uitliggen ook nog wel wat melk uit het uier knijpen.
Bij speenpunt vereelting gaan slotgaten minder goed dicht. En niet gesloten slotgaten zijn behalve voor melk uitliggen ook voor bacteriën letterlijk een open deur!
Tel daar bij op dat melk in de boxen snel vervuilt en ook nog graag bezocht wordt door vliegen en dan weet u dat de kans op besmettingen behoorlijk toeneemt!

Verder blijkt dat van de mineralen vooral een Calcium tekort zorgt voor slechter sluiten van de kringspier rond het slotgat van het speen. Bij Calcium moet u vooral op de Calcium / Fosfaat verhouding letten 2 : 1 Deze verhouding is nodig voor een goede opname.
Deze verhouding is ook heel belangrijk tijdens de droogstaand, maar ook bij  (drachtig) jongvee verdient het aandacht.
Ook Zink wordt gezien als een belangrijk mineraal hiervoor maar dan heeft u vaak al aan de bel getrokken vanwege vruchtbaarheidsproblemen, slomer gedrag en doffer haarkleed.
En Magnesium is een belangrijk mineraal voor de (slot)spieren.
Tekorten kunnen bijvoorbeeld ontstaan doordat er ruwvoer wordt gevoerd van monotone gewassen wat weinig is bemest, of oude of niet smakelijke partijen.
Deze mineralen, ook Calcium, kunnen bij het voeren worden toegevoegd.
Minder smakelijk rantsoen of pensverzuring kan voor te lage opnames zorgen.

Het kan ook zijn dat er wel voldoende in de behoefte wordt voorzien maar doordat koeien bijvoorbeeld veel ijzer of mangaan (via drinkwater?)  binnen krijgen wordt het onvoldoende opgenomen en komen we alsnog in de problemen….

Niet te lang in separatie ruimte.

Het is fantastisch als u een afdeling heeft waar koeien extra verzorgd en gecontroleerd kunnen worden, zoals een stro- of zandhok bijvoorbeeld.  Zeker als de koeien hiervandaan makkelijk van en naar de robot geleid kunnen worden. Of naar de klauwbekapbox.
Toch zien wij vaak dat teveel koeien te lang in deze ruimte blijven. Het is echt voor zorgkoeien!
Meestal worden de koeien die in dit (stro)hok verblijven maar 2x per dag gemolken. Het gebeurt ook vaak dat de watervoorziening en ruwvoervoorziening minder royaal op orde is dan in de rest van de stal. Dan kunnen ze bijvoorbeeld wel drinken maar niet zuipen, wel eten maar niet vreten. Dit heeft een gezond wordende koe juist nodig om bijvoorbeeld een goede start van de lactatie te maken, of van iets te herstellen.
Een koe is per slot van rekening een kuddedier.