Tips uit 2012
December 2012:
Compenseren ruwvoer als het matiger is dan analyse zegt.
2012 was weer een bijzonder groei-jaar. Op de meeste plaatsen viel meer dan voldoende regen, goede temperaturen maar weinig zonlicht. Dat zorgde voor veel grasgroei.
Als een koe veel melk geeft krijgt ze een kilogram extra krachtvoer. Het grasland krijgt vaak niet extra (kunst)mest met als gevolg dat er wel veel graskuil is gewonnen maar met minder energie. Minder zonlicht betekent minder suiker dus minder smakelijk…! Bacteriën hebben suiker nodig om om te zetten in melkzuur, dat is nodig om de kuilen goed te laten slagen. Die bacteriën pakken hun deel wel zodat uw kuil en de analyses goed lijkt maar er te weinig suiker overblijft voor de smaak.
Meestal zijn we blij als u niet te kort gemaaid hebt, maar vooral dit jaar lijken de langer gemaaide kuilen in het nadeel te zijn met verhoudingsgewijs veel stengel en weinig energie en smaak. En ruwe celstof is van zichzelf niet lekker.
Daarbij komt ook nog dat u misschien arbeidstechnisch niet altijd meer de mogelijkheid hebt om ‘s middags of ‘s avonds te maaien, wat ook meer suikers in de kuilen oplevert.
Het lijkt dus niet altijd te zien in de kuilanalyses zodat we onderweg tegenvallende resultaten zien doordat er door de koeien veel te weinig uit ruwvoer gehaald wordt. (Hoe snel dat gaat zie Tip sept. 2011). Ruwvoeropname is zomaar 10 – 20 % lager als een koe een keer minder naar het voerhek komt of al stopt met vreten als de grootste trek gestild is..
- Zeggen de cijfers hetzelfde als uw ogen en handen zien?
- Heeft uw rantsoen aan voerhek voldoende smaak?
- Kunt bijv. korter, langer natter of drogere kuil goed over jaar verdelen?
- Compenseert u goed wat ontbreekt?
Vooral ook omdat voer aankopen dit jaar erg duur is, is het erg belangrijk om met uw (veevoer) adviseur te bekijken welke categorie dieren welke aanvulling wel en welke juist niet nodig hebben. Als u dat kunt sturen kunnen de kosten nog enigszins meevallen.
Bijvoorbeeld:
- Goed ruwvoer, goede kwaliteit maar ze vreten te weinig: Melasse??
- Matige kuil, te weinig energie, suiker en smaak: Perspulp??
- Veel stengel, ruwe celstof maar matige vertering: Bierbostel ??
November 2012:
Controleren werking desinfectie.
De herfst heeft haar intrede gedaan, en aan uw handen en gezicht merkt u waarschijnlijk dat het weer ook ruwer met uw huid omgaat. Zo ook met de huid van de spenen van de koe!
Vorig jaar zijn, vooral na die strenge vorst, hier en daar de spenen nogal wat schraler geworden met als gevolgd dat koeien het melken als minder prettig ervaren, minder graag komen, en de slotgaten minder goed na melken sluiten! Dit heeft enkele weken na die vorst zelfs extra uierontstekingen tot gevolg gehad!
Daarom let goed op of uw desinfectie goed haar werk doet: DeLaval kan best wel heel goed programmeren, maar niet controleren! Sprayt hij goed, dekt het goed, niet (half) verstopt, enz. Zo niet dan moet u de nozzel uitelkaar halen, sleutel 14, en met schroevendraaier binnenkant uitelkaar. Dit goed schoonmaken met heet water en borsteltje of kleine schroevendraaier uitkrabben. Daarna op touchscreen een keer testen (VMS Menu => Robot => Onderhoud => Pomp desinfectie starten), rommel eruit laten stromen, en dan weer in elkaar zetten. Het is metaal op kunststof dus niet te sterk willen wezen maar “handvast” aandraaien.
Ook is het verstandig om af en toe, bijvoorbeeld nadat een can leeg is, het geheel zonder nozzel met warm water door te spoelen en het (melk)filtertje, wat om het gewichtje in de can zit, te vernieuwen.
Daarnaast kan het spraymiddel en installatie ook bevriezen!
En natuurlijk is het belangrijk welk middel gebruikt u: het moet dus goed bacteriedodend zijn, huidverzorgend werken en bij uw technische installatie passen!
Een uierontsteking meer of koeien die minder graag gemolken worden is al gauw duurder dan wat u bespaart door gebruik van goedkope middelen. DeLaval heeft hiervoor o.a. Pro-Active en Tri-Fender dipmiddel. Mocht u voor iets anders kiezen zorg wel dat uw desinfectiemiddel minimaal dezelfde bacteriedodende en uierverzorgende werking heeft!
Oktober 2012:
Gericht, duur, eiwit voeren.
Naar het zich nu laat aanzien valt de hoeveelheid eiwit in de graskuilen niet mee. Het gras groeide hard maar moest het met dezelfde bemesting doen.
En eiwit aankopen kan wel eens duur worden.
Behalve dat eiwit een nuttige en noodzakelijke bouwsteen voor de koe betekent is het ook heel bevorderlijk voor de melkproductie: eiwit is melkdrijvend. Om die productie vol te kunnen houden moet de koe ook veel energie vreten. Of elke koe dat aan kan is de vraag.
Extra reden om het dure eiwit gestuurd te voeren! Als u bijvoorbeeld soja / raapschroot aan het voerhek voert zien dominante koeien vaak kans hun deel plus een beetje van de buurvrouw, of een rangorde lagere koe, of koe die nog in een box ligt, weg te snoepen. Dan kan er dus makkelijk duur voer bij de verkeerde koe komen. En juist bij melken met een VMS hopen we dat alle koeien wel vaak maar niet tegelijk bij het voerhek komen! Krachtvoerproducten bij het voerhek vandaan halen betekent lager basisrantsoen en dus meer mogelijkheden als lokbrok in VMS.
Het is sowieso verstandig om magere en / of zieke koeien en ook vaarzen een halve tot hele kilo eiwitrijke brok minder dan hun kuddegenotes te voeren. Dat is dan even niet bevorderlijk voor de productie maar de koe herstelt makkelijker of de (lichte?) vaars krijgt de kans door te groeien tot een sterkere oudere koe.
En: de “laatste liter” voor topproducties kan dit jaar wel eens extra duur worden!
Hoeveel melk kunnen uw koeien geven uit basisrantsoen + minimale gift in VMS?
Sorteer eens in Status op 7-daags gemiddelde en kijk hoeveel daar onder zitten.
September 2012:
Krachtvoer kalibreren.
Zoals u weet heeft krachtvoer nu eenmaal niet altijd hetzelfde gewicht. En omdat een VMS, maar ook krachtvoerstation, op volume doseert is het belangrijk om af en toe de stations te kalibreren. U weet wel: een liter lood weegt behoorlijk meer dan een liter dons. Maar ook bij krachtvoer zien we dat de ene brok soms 10 – 30 % zwaarder òf lichter is dan de standaard instelling. Dat betekent dan dat wanneer u dit niet bijstelt u zoveel % meer of minder krachtvoer voert dan dat u denkt.
Hoe kalibreren we de krachtvoergift in de VMS?
Op het touchscreen gaan we naar “VMS Menu”, dan naar “Station” en dan kiezen we voor “Onderhoud”. Daar staat helemaal rechts “Kalibreren”, daaronder de derde knop “Voerautomaat”.
Als we die indrukken komen we bij het kalibreren. Die vier knoppen loopt u door door op “volgende” te drukken. Wel vooraf voerbak goed schoonmaken. Dus u kiest welke methode en bij de volgende knop welke voersoort. Kies ook altijd voor “Herhaal 3 maal” want het is en blijft immers een steekproef. Dan met “Verzamelen” valt de brok, deze moet u nauwkeurig afwegen en eventueel weer door drie delen. (Lees ook de beschrijving op het scherm).
Dan gaan we naar de PC en openen we “Unit”, en onder “Alpro WE” gaan we naar het station wat gekalibreerd is. Dan staat in het onderste blok “Naam voerautomaat” en kiest u de voersoort die u gekalibreerd hebt. Als u hierop dubbelklikt komt het scherm te voorschijn waar u de “Kalibratie hoeveelheid” kunt aanpassen. Bijvoorbeeld u hebt “Herhaal 3 maal” ingetoetst en daarna 1920 gram gewogen, dan vult u 1920 : 3 = 0,640 in. Het staat er namelijk in kg.
Schrijf er ook de datum bij wanneer u dit gedaan heeft, dan weet u meteen hoe lang het weer geleden is 😉
Het is verstandig om dit sowieso te doen als u van voersoort, of voerleverancier veranderd maar anders ook, bijvoorbeeld 1x per drie maanden. Deze opdracht kan mooi in de serviceteller.
Augustus 2012:
Reinigen rubberflap:
Voor veel veehoud(st)ers is de rubberflap die de melkbekers opvangt een bron van ergernis om schoon te houden. En als hij niet schoon is is het natuurlijk ook weer een bron van bacteriën en kiemen.
Daar komt voor onze Belgische veehouders nog bij dat het ook invloed kan hebben op het Coli getal in de melk!
Een rondje bij monteurs langs geeft de volgende Tips:
Een goede methode is om de rubberflap even inspuiten met een oplossing van ultra gecombineerd reinigingsmiddel.
Wel even laten inwerken, daarna met een stevige borstel o.i.d. schoonmaken.
Let ook op de binnenkant.
Minimaal 1 keer per week.
Het is ideaal wanneer u ook warm water ter beschikking hebt op de slang bij de VMS.
Vervangen van de flap, als hij niet meer schoon wil of als hij rond/bol gaat staan. Want dan kunnen bacteriën en kiemen zich te makkelijk vestigen.
Bezuinig hier niet op maar op zich kan de rubberflap jaaaaren mee.
“Tussentip”
Hè¨, hè, eindelijk mooi weer en kunnen we weer volop aan het maaien! En nog mooi oogsten ook!
Bedenk wel dat dit gras met weinig zon en veel water gegroeid is bij voor juli te lage temperaturen. Als u dit herkent laat deze graskuil dan komend winterseizoen niet het hoofdaandeel van het rantsoen vormen voor uw melkkoeien! Tegenvallende productie is te voorspelbaar.
Dus houd hier nu rekening mee bij de opslag van deze kuil!
(Zie ook Tip van de maand Maart 2011)
Juli 2012:
Driespeen?
Bij robot melken valt het vaak duidelijk op dat er grote verschillen in productie zijn per kwartier van een koe. Vaak ligt er een oude mastitis aan ten grondslag maar er kan ook een andere reden zijn dat de koe onkant is (geworden).
Bijna altijd is deze melk van slechtere kwaliteit maar valt in het celgetal niet op omdat het zo weinig is. Wel vaak heeft de robot meer moeite het speen te vinden en vindt de koe het minder prettig om gemolken te worden. Zeker wanneer de productie van zo’n speen bij de meeste melkbeurten in de buurt van of onder de 0,3kg blijft zal de robot zelfs beslissen het speen af te nemen en daarna opnieuw onder te hangen. Soms meerdere keren. Dat vindt de koe helemaal niet leuk, ze heeft de brok allang op en wil weg.
We zien dan ook vaak dat wanneer een veehouder een dergelijke koe voor de robot driespeen maakt dat de koe plezieriger gemolken wordt, liever en dus vaker komt en met gemak met drie spenen de productie van voorheen met vier spenen overtreft. Daarnaast wordt de melktijd ook nog eens flink korter, prettig voor de koe en interessant voor de boer!
Hoe maak je een koe driespeen?
Als de andere melk naar de tank mag is penicilline uitgesloten!!
Wanneer u op tijd beslist is het mogelijk om het speen in de VMS droog te melden en dan de volgende dag met de hand even leeg te trekken, dan afbouwend 2 dagen wachten en weer leeg trekken, dit afbouwend door doen totdat u vertrouwd dat het speen zonder complicaties opdroogt.
Bij omgevingsgebonden veroorzakers, bijv. Uberis, lukt dit vaak, bij melkgebonden veroorzakers, bijv. Aureus, lukt dit niet.
Afhankelijk van de oorzaak en hoe het gegaan is, kan een koe een volgend jaar zelfs weer vierspeen zijn.
Is een koe zwaar geïnfecteerd of met koe-gebonden bacteriën dan heeft de dierenarts een probaat middel wat de koe definitief driespeen maakt maar ook de (sub)klinische mastitis “wegbrand”.
Juni 2012:
Tips teruglezen:
Het is nu juni 2012 en dat betekent dat er nu 2 jaar “Tips van de maand” op deze site staan.
En ook DeLaval zelf heeft niet stil gezeten. Met name de laatste generatie melkrobot is nog bedrijfszekerder geworden en de verdere ontwikkelingen die ondersteund worden door het nieuwe Delpro programma geven veel mogelijkheden om zo goed mogelijk met uw koeien te scoren!
En wanneer u al langer met een VMS melkt hebt u de mogelijkheid om te kiezen of u de nieuwste ontwikkelingen wilt gebruiken of niet.
Ik durf dan ook de bewering aan dat u met een VMS van DeLaval meer moet melken dan voorheen, met een minimaal gelijk en liefst lager celgetal, maar ook beter dan collega’s die geen DeLaval hebben. Dit met name vanwege de melktechniek, het DelPro programma maar vooral omdat uw wensen als “koekenner” nog steeds centraal staat!
U moet het zo zien: DeLaval geeft met de VMS en de programma’s de voorzetten en u kopt ze in!
Loop de tips nog eens na en denkt u dat uw resultaten beter kunnen laat het weten.
Wees niet tevreden met een gemiddeld resultaat, dat zijn wij ook niet!!
En als de prijzen weer onder druk komen kunt u dat ook niet…..
Lees ook eens dit verhaal (hier stond een link naar een Zweeds bedrijf, maar inmiddels is deze pagina interessanter) : http://thenavigator.delaval.com/top-vms-producers-honored-in-vegas
Mei 2012:
VMS boxlengte:
Na het inmelken zowel bij de opstart als bij nieuwe vaarzen of nieuwe koeien is het aan te raden deze eerst wat krap in de VMS op te sluiten. Maar als de koeien aan de VMS gewend zijn is dat juist niet meer goed want:
* Ze staan minder prettig, dus minder rustig en soms krom
* Morsen meer voer
* Vooral hogere achterspenen zijn moeilijker aan te sluiten
* Bij 2 gespiegelde VMSsen op een VMS groep staat de koe in de ene VMS krom naar links en in andere krom naar rechts…., dan is het uier dus ook op een andere plaats en is dus ook moeilijker te vinden voor robot.
* VMS begint pas als achterdeur goed dicht is en dat duurt langer. En natuurlijk extra lang bij grote of dikkere koeien.
Dus let er op dat koeien prettig staan maar ook dat de achterdeur niet te ver naar binnen gaat of te ruim afgesteld staat.
De mestplaat hoort ongeveer voor de helft tot tweederde uit te slaan.
Op de koekaart, maar ook op het Touchscreen bij “Station” kunt u dit makkelijk aanpassen.
April 2012:
Actuele Back-up op USB stick:
Er is weer een computer van een VMS gestolen…..
Dus veehouders: Wees gewaarschuwd!!
Uiteraard door te proberen inbrekers buiten de deur te houden, maar zorg ook dat u regelmatig de USB-stick met back-up verwisseld en een USB stick in huis of in ieder geval niet bij de PC bewaart!
Dat was nu wel het geval en alle informatie weg…..
Maart 2012:
Plezierig op PC kijken:
Veel “iets minder jonge” veehouders hebben een oude leesbril bij de computer in de stal liggen.
Als het niet goed, niet prettig, kijkt is het logisch dat u zich maar liever niet in de PC en het programma van de VMS verdiept en belangrijke informatie over het functioneren van de VMS, of van een individuele koe, mist.
Houdt er rekening mee dat bij het lezen vanaf de computer meestal een halve sterkte minder nodig is dan voor de krant of leesboek!
Voor leesboek of krant +2?, dan bij PC +1½!
Dat betekent in de praktijk dat u er minder dicht op hoeft te zitten om goed te lezen.
En een leesbril voor een paar euro bij Hema of zo, daar zal het toch niet om over blijven….?
P.S. Een helder beeldscherm is ook heel prettig 😉
Februari 2012:
Deze maand zelfs twee tips, een van veehouder/inmelker en een van monteur.
VMS Begeleidingspoort:
De VMS Begeleidingspoort is een handig hulpmiddel om koeien en vaarzen rustig in de VMS te begeleiden. Tijdens het inmelken, maar ook bij het alledaagse gebruik van de VMS is dit hulpmiddel een welkome aanvulling en zorgt voor veel arbeids -gemak en -plezier. Met behulp van het hek is één persoon (alleen) in staat om “nieuwe” koeien en vaarzen het gebruik van de VMS te leren. Maar het is ook een handig hulpmiddel, als er koeien zijn die met voorrang gemolken moeten worden, bijvoorbeeld kreupele of tochtige koeien. Even het hek erachter en je weet zeker dat er geen bazige koe meer voor kan kruipen.
Het hek kan zonder las en slijpwerk aan elke (bestaande) VMS gemonteerd worden. Met behulp van de kruiskoppelingen is de hoogte variabel af te stellen, al naar wens van de veehouder. De constructie is van dikwandige buis gemaakt en volledig thermisch verzinkt.
Na gebruik klapt het hek volledig terug langs het bestaande spijlenhek, en neemt zo minimaal ruimte in beslag. Borging aan het spijlenhek is mogelijk met een valsluiting.
Voor meer informatie, meer foto’s, prijzen of bestellingen en bezorgen kunt U ook contact opnemen met Gregor Gross Bolting, tel. 06 13 15 75 95 of grossbolting@planet.nl
x=x=x=x=x
Voorzorg Winter:
Het is nu toch behoorlijk begonnen met vriezen. Vorig jaar hebben we ook een paar strenge nachtvorsten gehad met harde wind. Die nacht heb ik (monteur) de hele nacht op de bank gezeten om de veehouders te adviseren hoe ze de VMS weer aan de gang kregen. Want wanneer gaat het mis. De twee slangen van de vaste leiding naar de spoelautomaat (onder de omgekeerde emmer) gaan bevriezen en zodra de veehouder dat allemaal weer voor elkaar heeft komt de stijve olie niet in beweging.
Advies: Zorg dat alle seperatie melk koeien gemolken zijn om 21:00 en niet weer een melktoestemming krijgen voor 08:00 uur en dat in die tussentijd geen hoofdreiniging gepland staat. Met deze voorbereiding draait de VMS mooi door en heeft het minste last van de vorst.
Zie ook de Tip van de maand van december 2010.
Januari 2012:
Bedrijfsdoelstelling ijkpunt:
Op veel bedrijven die al enkele jaren met een of meer melkrobot(s) werken draait het van goed tot zeer goed.
En nu is het januari van het nieuwe jaar 2012 en uw voornemens zullen vast niet zijn om “achterover te leunen”.
Dus: een nieuw jaar, een nieuwe spiegel om eens in te kijken en kritisch naar uw bedrijf, de ontwikkeling van uw veestapel, enz. te kijken. Hoe staat u ervoor, hoe staan uw koeien ervoor, materiaal, en verder…
Hebt u een structureel (stappen) plan voor de komende jaren?
Waar ligt uw volgende uitdaging?
Denk daarbij aan bedrijfsontwikkeling, (prettige) persoonlijke arbeidsinzet, gebouwen, mechanisatie, productie maar vooral aan levensduur van de koeien.
Een moderne kreet is “duurzaamheid”, ook voor uw bedrijf.
Waar staat u in 2015, 2020, ………??
Met ons in die spiegel kijken legt nogal eens accenten…, ook waar u ze niet verwacht!